Chắc hẳn có rất nhiều bạn học sinh ở đây đang tự thắc mắc rằng liệu viết một bài Scholarship essay như thế nào có thể thu hút được giám khảo và vẫn đang phân vân liệu nên bắt đầu từ đâu? Thì mình cũng xin chia sẻ một chíu xíu kinh nghiệm và kiến thức của mình về vấn đề này.
Đây có thể gọi là một trong những khó khăn lớn nhất trong công cuộc chuẩn bị đi du học không chỉ của riêng mình mà là bất kì bạn trẻ nào. Ngoài việc lựa chon trường, ngành học hay xác định chỗ ăn chỗ ở cho phù hợp với điều kiện bản thân cũng như là kinh tế cho phép, thì việc lên kế hoạch là cực kì quan trọng, trong đó bao gồm việc viết tự luận hay thư giới thiệu bản thân (mà trong tiếng anh gọi là Personal Statement, Motivation Letter or Statement of Purpose) cũng là một vấn đề khiến ai cũng phải vò đầu suy nghĩ, hao tâm tổn sức. Để giúp các bạn cảm thấy dễ dàng hơn và có thể hình dung được mình cần phải làm gì trước tiên thì mình cũng có 1 vài tip nho nhỏ sau đây.
Viết một bài essay cũng không khác gì mấy với việc các bạn viết một bài tập làm văn trên trường vậy chỉ khác một chỗ là lần này các bạn phải viết bằng tiếng anh. Thì để có thể được điểm cao, các bạn sẽ phải tốn rất nhiều thời gian cũng như chất xám suy nghĩ xem mình nên viết cái gì, lập ra dàn ý, triển khai bài viết và kiểm tra nó trước khi nộp bài. Thì bài Essay cũng như vậy.
Step 1: Pre-plan (Bước chuẩn bị)
- Ở bước này, các bạn chưa cần làm đụng gì tới bài viết cả. Điều các bạn cần làm là RESEARCH và WRITE DOWN tất cả các học bổng các bạn dự định sẽ apply.
- Sau đó, hãy cố gắng tìm kiếm tất cả những điểm chung trong các yêu cầu được đưa ra có trong phần requirement của tất cả các học bổng đó. Bởi chỉ có làm như thế các bạn sẽ tiết kiêm được rất nhiều thời gian khi chỉ cần viết 1 hoặc 2 bài essays.
- Ngoài ra thì điều không kém phần quan trọng đó là ngày deadline, vì không ai muốn bỏ lỡ mất cơ hội được nhận tiền free cả.
Step 2: Craft your story (Brainstorming) - Hay được gọi là bước lập dàn ý
- Điều mà các giám khảo mong muốn là các bạn có thể thể hiện được con người THỰC SỰ của bạn qua bài viết. Và hãy hạn chế việc đưa bảng điểm thành tích hay resume của bạn vào trong bài. Vì thật chất khi nộp hồ sơ các bạn đã phải show hết cho họ tất cả những thứ đó rồi, họ biết học lực bạn như thế nào, bạn giỏi ra làm sao cũng như kinh nghiệm hoạt động ngoại khoá của bạn. Thứ họ CẦN là một điều gì đó "UNIQUE" về bạn.
- Để có thể làm được điều đó thì các bạn cần phải đầu tư 1 lượng thời gian xứng đáng và công sức của mình. Hãy viết xuống bất kì thứ gì hoặc điều gì xảy ra trong cuộc đời mà đã tạo động lực rất lớn cho bản thân các bạn và điều đó khiến các bạn thích thú ra bản draft (nháp). Và đọc thật kĩ chúng để có thể chọn ra một việc mà các bạn nghĩ là sẽ thu hút được giám khảo.
Chia sẽ chút xíu về kinh nghiệm mà mình có nè, ngoài việc nhận học bổng của trường ra thì mình cũng từng tham gia chương trình Rotary Young Leadership Award (RYLA 2019) của Úc năm 2019 và mình may mắn được Sponsored $2,500 (nếu mình nhớ không lầm) cho 1 tuần trải nghiệm bởi Rotary Club. Sau khi vượt qua phần Online application thì mình được vào vòng interview và người interview mình cũng chính là President của Sandy Bay Club nên cũng khá run. Thì trong cuộc phòng ấy, đa phần ông ấy muốn biết về câu chuyện của mình, điều gì khiến mình lại muốn tham gia chương trình này? Mình đã học được gì trong câu chuyện của bản thân? Điều đó giúp mình trưởng thành như thế nào? Và việc ông ấy sponsor cho mình có giúp được mình điều gì không?
Để mình hình dung cho các bạn dễ hiểu nhé, đó là khi ai đó đầu tư cho bạn một số tiền, thì bạn cần phải cho họ thấy được giá tri của bản thân của bạn (Value of yourself) và số tiền họ bỏ ra là hoàn toàn xứng đáng. Thôi mình xin quay lai chủ đề nha. Nếu các bạn hứng thú với những trải nghiệm của mình thì mình sẽ viết một bài về nó sau.
Step 3: Get started (Bắt đầu viết bài - Mở bài)
Sau khi các bạn đã tìm ra được câu chuyện của mình. Thì việc đầu tiên các bạn cần làm là phải viết một cái gì đó gây ấn tượng mạnh cho người đọc khoảng chừng 2-3 câu ONLY (A Hook). Các bạn không cần nhất thiết phải theo một lối truyền thống nào cả (Tuy nhiên mình không khuyến khích các bạn tạo một cuộc tranh cãi nảy lửa trong bài hay đưa ra một hướng giải quyết cho một vấn đề nào đó). Mình sẽ viết 1 ví dụ cho các bạn dễ hiểu nha:
For example: My classmates make fun of me because (something).., All the weekends I work as a clown and as a party host to pay for my highs school/college applications and graduation. I can’t text my friends because I have a big gloves on my hands, my parents are always running away from me, I have to wear big floppy shoes and this hot outfit. But I’ve learned so much by being a clown, I’ve learned how to work different types of people and I’ve learned …..(something like skills) that will actually help me in college.
- Lưu ý, khi viết đoạn Hook các bạn không cần phải viết quá chi tiết về vấn đề như công việc của các bạn bởi vì nó sẽ được liệt kê chi tiết hơn ở phần thân bài (Body).
- Dựa vào bài ví dụ ở trên, các nhà giám khảo sẽ tự đặt câu hỏi rằng chuyện gì xảy ra với mình và tại sao mình lai làm như thế. Điều đó tạo lên sự tò mò của họ mà khiến họ sẽ bị cuốn hút vào câu chuyện của bạn.
Step 4: Body (Phần thân bài)
- Điều quan trọng ở bước này là các bạn phải giải thích được lý do tại sao các bạn lại chọn câu chuyện này để kể? nó quan trọng như thế nào đến với bạn? Nó giúp bạn nhận ra diều gì? Và nó khiến bạn trưởng thành như thế nào? (Nhìn chung thì nó cũng giống như kinh nghiệm mình mà chia sẻ cho các bạn ở bên trên).
- Và điều cuối cùng trong bài viết của bạn là các bạn phải giải thích được tại sao việc được nhận scholarship lại có thể giúp bạn chạm tới ước mơ hay mong ước của các bạn?
For example: I used to work in military and had a chance to know different cultures that I discovered my love of history. And by receiving the scholarship, I could advance my studies and teach other people about the cultures.
- Note: Tuy nhiên, đôi khi những giám khảo không cảm thấy hứng thú khi các bạn chỉ kể về bản thân của mình qua nhiều hoặc không thể theo kịp được câu chuyên “Độc đáo của bạn”. Các bạn cũng có thể viết về một điều gì đó thú vị ví dụ như một thần tượng nào đó mà các bạn ngưỡng mộ (Nhưng không phải là kể về những bài hát, những scandal hoặc đời sống cá nhân riêng tư của họ mà viết về việc họ đã giúp tạo dộng lực cho chúng ta như thế nào.
For instance: I’ve seen Miley Cyrus’s work ethic these past few years such as….(Contributions to Society) and she inspired me to get 4.0 GPA to stay in school to become (Something you want to be ... whatever). Ngoài ra nếu bạn đam mê về xe cộ hoặc video game hay bất kì thứ gì, hãy viết về chúng (Nó đã tạo động lực như thế nào giúp bạn muốn vào University/college đến như thế)
Step 5: Proofread (Kiểm tra lại bài)
- Đây là bước cuối cùng của bài viết, khi bạn đã hoàn thành xong bài essay
- Bạn cần phải nhờ một ai đó mà họ không biết về câu chuyện của bạn để đọc nó (thầy cô, hàng xóm,…. ) và hãy thăm dò ý kiến của họ để xem liệu bài viết của mình có thu hút họ hay không?, có điều gì bất hợp lý trong câu chuyện mà họ cảm thấy không hiểu hay không? Hãy yêu cầu họ góp ý một cách nghiêm túc và thật lòng bởi vì chỉ khi làm như thế các bạn mới có thể đánh giá được bài viết của mình như thế nào.
- Sau cùng là đến lượt bạn: hãy đọc chúng thành tiếng để xem xét xem việc bài essay có thể hiện được con người, ước mơ, hoài bão và mong muốn được nhận scholarship của bạn hay không.
- Kết thúc nè, các bạn cần phải check lỗi ngữ pháp (Grammar). Các bạn có thể sử dụng những phân mềm trên mạng để check phần grammar cũng như y nghĩa câu từ của bạn (Các bạn không nhất thiết phải dùng những từ vựng quá cao siêu như phần writing IELTS đâu). Thông thường mình check phần mềm Grammarly (Các bạn có thể search no trên google) và check thêm một vài phần mềm khác để chắc chắn rằng mọi thứ phải thật hoàn hảo kể cả dấu chấm, dấu phẩy trước khi nộp đi nhé.
- Vì bạn chỉ có 1 cơ hội duy nhất để cho họ thấy được con người bạn là qua bài essay này, chính vì vậy mà hãy đọc và kiểm tra chúng 1 cách cẩn thận.
Ở bước Brainstorming, nếu các bạn gặp khó khăn, các bạn có thể tham khảo trang trang web ở đây để hỗ trợ các bạn.
Trên đây là những kinh nghiệm của mình có được để tạo hành trang cho các bạn trong quá trình viết luận chuẩn bị xin học bổng. Ngoài ra các bạn cũng có thể tham khảo thêm trên một vài website để đảm bảo cho bài viết của các bạn tốt hơn nhé. Chúc các bạn thành công!
